Gripo-ome
Smilax aspera
Smilacaceae Liliaceae
Àutri noum : Gros-grame, Sarsapariho, Arrapo-ome, Tiragasso, Grame-gavouat.
Nom en français : Salsepareille.
Descripcioun :Grando planto escalanto coume uno liano e que s'enviróuto emé si vediho. A d'espino pounchudo, si fueio soun en formo de cor, duro, lusènto e persistènto. Fai de pichòti flour blanco e de fru rouge.
Usanço :Emé li flour se fai de liquour e peréu de tisano (R. Salle & J.-L. Domenge). Li racino soun vertuouso utilisado contro li mau d'os e de pèu, soun peréu bono pèr la circulacioun dóu sang. Li fru se manjon pas (soun un pau empouisounant -saponido-), e nimai li fueio aleva se sias un Schtroumpf. Pamens, parèis que li brout podon èstre manja coume d'espargo.
Port : Liano
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Smilax
Famiho : Smilacaceae
Famiho classico : Liliaceae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Garrigo
- Baragno
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Smilax aspera L., 1753
Genèbre
Juniperus communis subsp. communis
Cupressaceae
Àutri noum : Cade-pougnènt, Chai, Chai-pougnènt, Genièvre, Genebrié.
Nom en français : Genévrier commun.
Descripcioun :Èi dins li relarg di colo, au soulèu, que lou genèbre vèn bèn. Se destrìo dóu cade emé sis aguio d'uno souleto ligno blanco (estoumato) e sis fru blu e mai pichot.
Usanço :En mountagno s'adoubavo l'estrè de cade, tant requist ! Li grano èron acampado pièi messo à bouli dins un peiròu avans de passa au destré. Lou jus pièi èi cue pèr evapoura l'aigo. Se counservo emé de sucre e se manjo l'ivèr emé de crèmo. Tambèn emé li grano de genèbre se perfumon li carno (lèbre, tourdre...). Sèrvon peréu pèr adouba la liquour de genèbre, soun messo emé d'aigardènt un mes o dous. Un cop boulido, en decoucioun, soun bono pèr la circulacioun dóu sang.
Port : Aubret
Taio : 0,1 à 5 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Juniperus
Famiho : Cupressaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 10 mm
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 2200 m
Aparado : Noun
Mars à juliet
Liò : Relarg à jóuinis aubret
- Tepiero seco
- Bos clar
Estànci : Coulinen à Aupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Juniperus communis subsp. communis L., 1753